خرما
خرما گیاهی تک‌لپه‌ای و گرمسیری جزو تیره نخل‌ها است که میوه‌اش خوراکی، دارای هسته‌ای سخت، پوست نازک و طعمی شیرین می باشد که به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه آویزان می‌گردد و برگ‌های آن بزرگ است. ارتفاع نخل به ۱۰ تا ۲۰ متر یا بیشتر می‌رسد.
خرما عمدتاً در نیمکرهٔ شمالی و در کشورهای ایران، پاکستان، عراق، عربستان و سایر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، همچنین بیشتر کشورهای شمال آفریقا و ایالات متحده آمریکا گسترده است و در نیمکره جنوبی نیز به‌طور پراکنده دیده می‌شود. به میوهٔ نرسیده ی آن، «خارَک» یا «خرک» یا کنگ (و در زبان عربی، «حبابوک») گفته می‌شود.
رطب خرما نیست، رطب مرحله ی قبل از رسیدگی کامل آن است که رطوبت بیشتر و قند کمتری نسبت به خرمای کاملاً رسیده دارد.
این میوه جزو میوه‌های سته می‌باشد یعنی تمام قسمت باریکاری آن گوشتی و حاوی مواد غذایی است. از دورانِ باستان در رژیم غذایی انسان وجود داشته‌است و یکی از قدیمی‌ترین میوه‌های کشت شده توسط انسان بوده‌است.
ریشه واژه
واژه ی خرما ریشه و بنیاد فارسی داشته و از زبان‌های فارسی، به زبان‌های هندی، اردو، ترکی، اندونزیایی و مالزیایی به سوی شرقی و یونانی به سوی غربی وارد شده‌است. در منطقه جنوب کشور (بندرعباس و لارستان) این واژه را برگرفته از گویش پهلوی (اچم) هارما (HARMA) و ارما (ORMA) می خوانند.
ترکیبات شیمیایی
این میوه ی خوشمزه دارای ۲۵ درصد ساکارز، ۵۰ درصد گلوکز و مواد آلبومینوئیدی، پکتین و آب می‌باشد. به‌علاوه دارای ویتامین‌های مختلف مانند ویتامین A,B،C,E و مقداری املاح معدنی می‌باشد.
تاریخچه ی کاشت
درخت خرما در نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، از جمله ایران پرورش می‌یابد. با اینکه خاستگاه آن را میان رودان، عربستان و شمال آفریقا ذکر می‌کنند، ولی بررسی‌های علمی، آن را به گونه‌ای به نام علمی P.H. Sivestris که در هندوستان می‌روید نسبت می‌دهند. باستان شناسان احداث نخلستان‌ها را به پنج هزار سال پیش نسبت داده‌اند، زیرا نامی از آن بر لوحه‌های گلی ۵۰ سده پیش یافته‌اند.
در ایران نخل و خرما از دوران باستان و پیش از هخامنشی کشت می‌شده است . در ادبیات ساسانی از جمله در کتاب بندهشن از نخل یاد شده‌است. منابع چینی از ایران (در زبان ایشان بوسی، تلفظ چینی پارسی) به عنوان سرزمین نخل خرما که در نزدشان به نام عناب پارسی و عناب هزارساله مشهور بوده، یاد کرده‌اند. در پایان سده نهم میلادی، نخل خرما را از ایران به چین برده و در آنجا کشت کرده‌اند. در میان کشورهای اروپایی اسپانیا پیشینه بیشتری در کشت خرما دارد.
آخرین دیدگاه‌ها